Çocuklar için astım; akciğerler içindeki solunum yollarında ( bronşlarda ) uzun süreli ve tekrarlayan ancak mikrobik olmayan iltihabi bir reaksiyon demektir. Medical Park Ordu Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları kliniğinde görevli Uzm. Dr. Melih Cevdet Çetinkaya, çocuklarda astım tedavisi ve korunma yolları hakkında önemli bilgiler verdi.
Çocuklarda en sık görülen astım belirtilerinin; öksürük, hışıltılı solunum, nefes darlığı (göğüste sıkışma hissi) ve cilt rengi ve ağız çevresinde mor-mavimsi renk değişikliği olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Melih Cevdet Çetinkaya, bu şikâyetlerin görülmesi durumunda mutlaka alanında uzman bir hekime başvurulması gerektiğini önemle vurguladı.
Uzm. Dr. Melih Cevdet Çetinkaya söyleşimizin devamında bu şikâyetleri, ailelerin karşılaştıklarında daha net farkına varabilmeleri için şu şekilde açıkladı:
1. Öksürük
Çocuklarda astımın en sık görülen bulgusu öksürüktür. Öksürük daha çok gece yattıktan 1-2 saat sonra ve sabaha karşı ve sabahları olur. Bazı astım hastalarda öksürük tek bulgudur.
2. Hışıltılı solunum
Hışıltılı solunum, astımın ikinci sık görülen bulgusudur. Astımlı hastanın atakları sırasında soluk vermeyle duyulan (expirium) bir sestir. Akciğerdeki solunum yolları kaslarının astım atağında aşırı kasılması nedeniyle hava yolunun daralması nedeniyle duyulur. Özellikle 3 yaşındaki astımlı çocuklarda daha belirgindir. Ancak 3 yaş altındaki çocuklarda hışıltılı solunum astım dışında virüslerin yaptığı bronşiolit, reflü hastalığı, solunum yollarına yabancı cisim kaçması, kisti fibriozisiz, tüberküloz ve doğuştan olan bazı bronş hastalıklarında da görülen bir bulgudur. Eğer hışıltı 3 yaş üzerinde görülürse astıma bağlı olma ihtimali daha sıktır. Eğer 6 yaş ve üzerinde görülürse astım tanısı alması olasılığı çok yüksektir.
3. Nefes darlığı (Göğüste sıkışma hissi)
Akciğerdeki solunum yollarının daralması ve solunum yollarında alerjiye bağlı artan balgam oluşumu ile çocuk hızlı nefes alıp verir ve hava açlığı (oksijen) nedeni ile nefes darlığı gelişir. Nefes darlığı neticesinde soluk alıp vermeye yardımcı olan göğüs kafesinde ve kaburga arasındaki kaslar ve burun kanatları solunuma daha çok katılır. Nefes darlığı nedeniyle çocuk konuşurken bile nefes nefese kalır. Cilt rengi ve özellikle ağız çevresindeki mavimsi ya da mor renk değişiklikleri astım atağının ağırlık derecesini gösterir.
“Hastalığının teşhisinde aileden alınan öykü çok önemlidir”
Çocuklarda astım hastalığının teşhisinde aileden alınan öykü çok önemli olduğunu vurgulayan Uzm. Dr. Melih Cevdet Çetinkaya, “Öksürük, hışıltılı solunum, nefes darlığı ve göğüste sıkışma şikâyeti ile çocuk polikliniğine getirilen hastalarda ayırıcı tanı olarak ilk akla gelen hastalıkların başında astım gelmektedir. Alınan öyküde; öksürük uyuduktan bir kaç saat sonra ve sabaha karşı ise ve egzersizle artıyorsa astım düşünülebilir. Ailede astım ve alerjik hastalıklar olması (genetik yatkınlık ) öyküde önemlidir. Örneğin öyküde anne veya babada astım varsa çocukta astım olasılığı yüzde 30 üzerinde, hem anne hem babada astım ve diğer alerjik hastalıklar varsa çocukta astım olma olasılığı yüzde 50’nin üzerindedir. Ayrıca bazı ortamlarda (astım tetikleyicileri) astım belirtilerinin ortaya çıkması astım hastalığını düşündürür. Hekimin yaptığı hastanın fizik muayenesi ve yapılan testlerde astım tanısı konulur. Ayırıcı tanıda bazı önemli hastalıkları (mide reflüsü, solunum yollarında yabancı cisim, doğuştan kalp hastalıkları vs.) dışlamak için başta akciğer grafisi olmak üzere bazı laboratuvar testleri yapılır. Herhangi bir astım tetikleyicisini saptamak için alerjik cilt testi ( veya kandan alerji testleri ) yapılır. 5-6 Yaşın üzerindeki uyum sağlayabilecek çocuklara solunum testi yapılır. Ayırıcı tanı için gerekirse üçüncü basamak hastanelerde ileri testler yapılabilir.” dedi.
“Astım hastalığının tedavisi iki şekilde yapılır”
Çocuklarda astım tedavisi çevresel önlemler ve ilaçlı tedavi olmak üzere iki şekilde yapıldığını belirten Uzm. Dr. Melih Cevdet Çetinkaya, “Çevresel önlemler özellikle astım tetikleyicilerinden korunma ile sağlanır. Bunlar içinde en önemlisi ev içinde sigara içilmemesi ve annenin gebelik sırasında sigara içmemesidir. Astımda ilaçlı tedavisi; atak tedavisi (rahatlatıcı ilaçlar) ve koruyucu ilaçlar olarak iki şekildedir. Halk arasında hem rahatlatıcı hem de koruyucu ilaç olarak kullanılan hava olarak tarif edilen (inhaler)ilaçlar maalesef halk arasında yanlış kanaat nedeniyle düzenli kullanılmamaktadır. Özellikle içinde kortizon bulunan ilaçlar doktor kontrolünde kullanıldığı zaman astımın hem rahatlatıcı hem de koruyucu tedavisinde en etkili ve en yararlı ilaçların başında gelmektedir.” diye söyledi.
“Tedavi edilmezse solunum yollarında hasar bırakır”
Astım hastalığı çocukluk çağında teşhis edilmeli ve 7 yaşın altında mutlaka tedavi edilmesi gerektiğini önemle belirten Uzm. Dr. Melih Cevdet Çetinkaya, “Aksi takdirde astım hastalığındaki akciğerlerdeki kronik yangı solunum yollarında ( bronşlarda) nedbe ( hasar) bırakır. Erişkin yaş grubuna geldiğinde hem tedavisi imkânsız bronş hasarı ve tedavisi zorlaşan astıma neden olacaktır. Erişkin yaş grubunda görülen kronik obtrüktif akciğer hastalığının ( KOAH) en önemli nedeni çocukluk çağında tam ve yeterli tedavi edilmemiş astım hastalığıdır.”
“Doktor kontrolü önemli”
Uzm. Dr. Melih Cevdet Çetinkaya ,”Aileler kulaktan dolma bilgiler ve çeşitli geleneksel tedavi denemeleriyle vakit kaybederek astım tedavisinde geç kalmamalıdır. Mutlaka doktor kontrolünde takip ve tedavilerini yaptırılmalıdır.” diyerek sözlerini tamamladı.
About Author
Bunu beğen:
Beğen Yükleniyor...
İlgili
News
